Λιμάνια και Καράβια

Χρονολόγιο επιλεγμένων εκθέσεων του ΒΧΜ μέχρι το 2010

Σχόλια 0

Σχόλια

Δυνατότητα σχολιασμού έχουν μόνο οι εγγεγραμμένοι χρήστες.

Δε βρέθηκαν σχόλια.

Μοιραστείτε αυτή τη σελίδα

27 Σεπ 1997

30 Νοε 1997

Λιμάνια και Καράβια Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο

Μια έκθεση που περιόδευσε στο εξωτερικό Έκθεμα του μήνα: Αυτοκρατορικά Δώρα. Αφιερώματα της Μεγάλης Αικατερίνης στην ελληνική εκκλησία του Λιβόρνο

Εικόνες

Οι εικόνες που παρουσιάστηκαν στην έκθεση είχαν θέματα σχετικά με τη θάλασσα. Επιλέχθηκαν απεικονίσεις από θαύματα αγίων που έχουν συνδεθεί με τη θάλασσα, όπως είναι ο άγιος Νικόλαος, ή με συγκεκριμένα νησιά, όπως ο άγιος Σπυρίδωνας, ο πολιούχος της Κέρκυρας, ή αγίων που κάποιο περιστατικό του βίου τους έχει σχέση με τη θάλασσα, όπως ο άγιος Ιωάννης ο Ερημίτης που διέσχισε τη θάλασσα πάνω στον μανδύα του. Επίσης, παρουσιάστηκαν αναθηματικές εικόνες που σχετίζονται με θαλασσινές περιπέτειες αλλά και εικόνες που περιέχουν απόψεις λιμανιών, πλοίων και εν γένει θαλασσογραφίες.

Χαλκογραφίες

Καταρχήν, οι 18 χαλκογραφίες της έκθεσης «Λιμάνια και Καράβια» παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στο κοινό. Χρονολογούνται στο 18ο και 19ο αιώνα και αποτυπώνουν λιμάνια στον Άθω, στο Σινά, στην Κύπρο, σε νησιά του Αιγαίου και αλλού. Σε όλες τις χαλκογραφίες της έκθεσης μπορούσε κανείς να δει λεπτομερείς παραστάσεις λιμανιών και καραβιών από τις οποίες μπορούν να αντληθούν πολλές πληροφορίες. Στη χαλκογραφία της Μονής Φιλοθέου βλέπουμε τον μεγάλο ταρσανά, ενώ στην απεικόνιση της Mονής Δοχειαρίου το λιμάνι της μονής, όπου συρρέουν πολλά μεγάλα ιστιοφόρα καράβια, καΐκια, βάρκες, που αποκαλύπτουν μεγάλη ναυτική κίνηση στις αρχές του 19ου αι. Στη χρωμολιθογραφία με την παράσταση του νεομάρτυρος Αγίου Κωνσταντίνου του Υδραίου εικονίζονται η πόλη και το λιμάνι της Ύδρας, με τα καράβια που έχουν υψώσει ελληνικές σημαίες στα κατάρτια τους.

Αντλώντας πληροφορίες για τα λιμάνια και τα καράβια

Μέσω των εκθεμάτων, ο επισκέπτης μπορούσε να αντλήσει στοιχεία για διάφορα θέματα, όπως για τους τύπους των πλοίων, την εξέλιξή τους, τα όργανα που βοηθούσαν στην πλοήγησή τους ή τις εμπορικές τους δραστηριότητες. Στις εικόνες του Μόσκου, για παράδειγμα, αναγνωρίζονται ενδιαφέροντες τύποι πλοίων του 17ου και του 18ου αι. Στην εικόνα με την Παναγία Οδηγήτρια στην επάνω ζώνη και σκηνή ναυαγίου στην κάτω, αναφέρεται ο τύπος του βυθιζόμενου ιστιοφόρου: ταρτάνα. Σε άλλη εικόνα πάλι, αυτή, που αφιερώνει ο Γιάννης Ράφος στο ναό του Χριστού στην Κίμωλο, διακρίνονται ναυτικά όργανα. Σημαντικές πληροφορίες παρέχονται επίσης για τα μεταβυζαντινά λιμάνια και τους οικισμούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η δίζωνη εικόνα του Αγίου Σπυρίδωνος. Η εξιστόρηση του θαύματος στην κάτω ζώνη προσφέρει χρήσιμα στοιχεία για την αρχιτεκτονική και την τοπογραφία της πόλης της Κέρκυρας. Εκτός από όλα τα παραπάνω, η εικονογράφηση διασώζει στοιχεία για θαυμαστές διηγήσεις αλλά και για θέματα πιο χειροπιαστά. Η εικόνα με θέμα την Ανακομιδή του λειψάνου του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, για παράδειγμα, μας δίνει πολύτιμες πληροφορίες για τον κατεστραμμένο σήμερα, μεγαλόπρεπο βυζαντινό ναό των Αγίων Αποστόλων της Κωνσταντινούπολης.

Τα υπόλοιπα εκθέματα

Εκτός από τις εικόνες και τις χαλκογραφίες, η έκθεση περιλάμβανε και 16 φωτογραφίες της τελευταίας δεκαετίας του 19ου αι. και των αρχών του 20ου αι., από την συλλογή του αρχαιολόγου και πρωτεργάτη της ίδρυσης της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας Γεωργίου Λαμπάκη. Εδώ αποτυπώνονταν κυρίως λιμάνια των νησιών του Αιγαίου (Σίφνος, Μύκονος, Δήλος, Τήνος, Σέριφος, Μήλος), της Ηπειρωτικής Ελλάδας (Αντίκυρα, Αιδηψός, Καβάλα) όπως, επίσης, και 2 λιμάνια της Μικράς Ασίας (Σμύρνη, Φώκαια). Την αφήγηση της έκθεσης συμπλήρωναν αργυρά ελάσματα με επιχρύσωση, περίτεχνοι μαρμάρινοι τηνιακοί φεγγίτες με ναυτικά και άλλα θέματα, κεραμικά σκεύη που συνδέονται με ναυάγια της βυζαντινής εποχής, καθώς και τμήμα τοιχογραφίας του 18ου αιώνα με ναυτικό θέμα από το ναό της Παναγίας στους Δελφούς.